bilgisayar görüntüsünde temel kavramlar ve görüntü formatları

 1- Piksel Ekranda oluşturulan görüntüler noktalardan oluşur. Noktalar kare şeklindedir. Çok yakından bakıldığı veya resim büyütüldüğü zaman bu noktalar fark edilebilir. Ekranda kontrol edilebilen en küçük noktalara piksel denir. Bir piksel kırmızı, yeşil ve mavi renklerin karışımından oluşur. Bitmap (piksel tabanlı) resim programları, ölçü birimi olarak piksel kullanır. Piksel yoğunluğu arttırılırsa görüntü netleşir. Ancak çok fazla arttırıldığında dosyanın kapasitesinin artmasına neden olur.

2-Nokta ve Nokta Aralığı (dot ve dot pitch) Pikseli oluşturan kırmızı, mavi veya yeşil renklerinden her birine nokta (dot) denir. Bir pikseldeki renklerin birbirine olan mesafesine nokta aralığı (dot pitch) denir. 


3-Çözünürlük Bir defa da ekranda görüntülenebilen piksel sayısına çözünürlük denir. Örneğin 800 X 600 denildiğinde 800 sütun ve 600 satır kullanıldığı anlaşılır, bunların çarpımı olan 480.000 sonucu toplam piksel sayısını verir.


4- Rezolasyon Bir resmin piksel yoğunluğu yani PPI (Pixel Per Inches) 1 inç karede (1 inç = 2.54 cm) bulunan piksel sayısıdır


5-LPI (Line Per Inch) Film pozlanırken 1 inç yüksekliğindeki (2.54 cm) alana atılan satır sayısına LPI adı verilir. 


6-DPI (Dot Per Inc) Çıkış cihazlarında 1 inç'te (2.54 cm x 2.54 cm) noktalanan (yani basılan) ya da pozlanan piksel sayısına DPI adı verilir.

GÖRÜNTÜ FORMATLARI

1-PICT PICT formatı bütün programların ortak kullandığı dosya formatıdır. Bu format herhangi bir uygulama programına aktarıldığında resim bilgisi sayfaya dâhil olur. Görüntü diskinizden silinse dahi baskı aracı sayfayı basarken PICT dosyasını aramaz. Logo düzenleme ve yeniden oluşturma işlemleri sırasında PICT olarak kaydedilmiş görüntüyü, Illustrator ve Free Hand programlarına aktardığımızda, Illustrator programı isteğe bağlı olarak dosya aç komutuyla görüntüyü açar ve sayfaya template (yarı saydam/arkaplan) olarak yapıştırır. Böylelikle bu görüntünün üzerinden vektörel olarak çizimimizi yapabiliriz.

2-EPS EPS formatı hemen hemen bütün çizim ve sayfa düzenleme programları tarafından desteklenir. Photoshop programında, doküman bitmap modunda kaydedilirken transparent (şeffaf) + whites (beyazları saydam yap) seçeneği işaretlenerek kaydedilirse dosyada beyaz alanlar şeffaf olarak tanımlanır. Renkli bir doküman EPS olarak kaydedilecekse olası baskı problemlerini önlemek için CMYK moduna geçirilmiş olmalıdır. ,

3-TIFF TIFF formatı bilgisayarlar arası ortak bir dosya formatıdır. Tüm programlar tarafından desteklenir. Bu formatta kayıtlı dosyalar, herhangi bir uygulama programında sayfa içine alındığında görüntünün ve zeminin renk değerlerini azaltma ve değiştirme olanağı verir.

4- JPG JPG formatı, resim işleme programlarının yüksek MB'lı dosyaları sıkıştırarak disk üzerinde kayıt edebileceğiniz bir formattır. JPEG veya JPG formatının özelliği ,gerçek renk değerlerini içermesidir. Bu nedenle foto grafik (çizgisel/grafiksel olmayan) görüntüleme için kullanılmalıdır. Web sitelerinde kalitesinin iyi olmasının yanında boyutunun az olmasından dolayı çok kullanılmaktadır.

5-BMP BMP PCX formatını değiştirerek geliştirilen bir formattır. BMP formatı 1-24 bit arasında değişen bir piksel derinliğini içerebilir.

6-GIF Graphics Interchange Format (GIF) dosyaları internet üzerinde oldukça yaygın kullanılan bir formattır. Az sayıda renk içeren (1 ile 8 bitlik) dokümanlarda oldukça iyi sıkıştırma sağlaması, animasyonlarda zamanlama ve farklı boyutlardaki resimleri bir arada tutma desteği, saydam renk tanımlanması bu formatı popüler yapan nedenlerden sadece birkaçıdır.

 7-PNG PNG (Portable Network Graphics) formatı patentsizdir. PNG, kayıpsız Wave Table sıkıştırma yöntemini kullanır. şu anda mevcut olmayan kayıpsız gerçek renk ve saydamlık bilgilerini içeren resim kalitesini internete taşımayı amaçlamaktadır. PNG dosyalarındaki saydamlık bilgileri alfa kanalı içerisinde saklanmaktadır. Sıralı yükleme de olanaklıdır. Ayrıca sıkıştırma için değişik filtreleme algoritmaları sıkıştırma öncesi kullanılabilmektedir. PNG; Görüntü işleme yazılımı programında düzenlenebilir bir dosya formatıdır.

8-PSD PSD çok sayıda alfa kanalını, path'ı ve katmanı desteklemektedir. PSD dosyaları ikili dosya, indekslenmiş renk, gerçek renk RGB, CMYK, Lab biçimlerini destekler. Çalışma yaptığınız işlerin PSD'sini saklamayı alışkanlık hâline getirmeniz daha sonra yapılacak düzeltmelerde çok işinize yarayacaktır. Görüntü işleme yazılımı PSD, TIFF JPEG, GIF, BMP, PICT, PNG ve TGA dosya türlerini tanır.


KAYNAK MEB ANKARA YAYINLARI