Bir böbrek taşı 17 santimetre çapa ve 1 kilogramı aşan kütleye kadar büyüyebilir. Tüm böbrek taşı türlerinin oluşum sebeplerin de liste başında yeterince sıvı tüketmemek yer alıyor.
İdrarımız da kalsiyum, potasyum, sodyum, oksalat, ürik asit ve fosfat gibi mineraller ve bileşikler ve yer alır. Bunların derişimleri arttığında veya idrarın asitliği önemli ölçüde değişimi uğradığında bir araya gelerek kristalleşir. boşaltım sistemi ortamındaki şartlar değişmediği müddetçe kristaller büyümeye ve birleşmeye devam ederek taşa dönüşür. Böbrek taşları böbrek içerisinde idrarı mesaneye taşıyan üreter borucuklar ında idrar kesesinde ya da idrarı vücut dışına atan üretrada oluşabilir.
En sık oluşan böbrek taşları kalsiyumlu yapıdır. Ispanak, çikolata, çay ve patates gibi ürünlerde bulunan oksalatın sık tüketilmesi kalsiyum oksalat taşlarının oluşmasını tetikler. Daha düşük yaygınlık da rastlanan kalsiyum fosfat taşları ise vücutta paratiroid hormonun aşırı miktarda üretilmesi, renal tübüler asidoz hastalığı veya idrar yolu enfeksiyonları sonucunda görülebilir. Yüksek proteinli beslenme ve gut hastalığı ile ilişkilendirilen ürik asit taşları vücuttaki ürik asit miktarının artışı ile oluşur. Ürik asit taşlarına erkeklerde daha çok rastlanır. Magnezyum amonyum fosfat adlı bileşiğin birikimi ile strüvit taşları oluşur. Bu taşlar bakteriyel enfeksiyon sonucunda idrar pH' nın yükselmesi ile ortaya çıkar çok hızlı büyüyerek böbrek hasarına yol açabilir. En az rastlanan ise sistinüri atlı genetik hastalık sonucu sistin amino asidinin idrarda birikmesiyle meydana gelen taştır.
Kaynak: Bilim ve Teknik dergisi Şubat 2021