Teknolojik ilerleme iletişim ortamının yapısal değişimi ile birlikte gerçekleşmiş ve gazeteler internet ortamına taşınarak sanal, online (çevrimiçi), Web, dijital, internet ya da elektronik gazete (e-gazete) olarak tanımlanmaya başlamıştır. ABD’de ilk kez Mayıs 1992 yılında Chicago Tribune gazetesinin online versiyonu Chicago Online yayın hayatına başlamıştır. 1994 yılında yayına başlayan Telegraph, İngiltere’deki ilk gazete Web sitesidir.1995 yılında The Washington Post, Times, Mirror, gibi önde gelen gazeteler hem baskıya hazır haldeki sayfalarını online olarak hem de basılı olarak okurlarına sunmuşlardır. 1995’den itibaren Der Spiegel, USA Today, BBC Online, China Business Journal, The Hindu gibi dünyadaki önemli gazete ve kuruluşlar da internet ortamında sanal gazeteler yayınlamaya başlamışlardır. Türkiye’de internet ortamını kullanarak geleneksel basından online yayıncılığa ilk kez geçen, Temmuz 1995 yılında Aktüel Dergisi olmuştur. 1997 yılından itibaren Hürriyet, Milliyet ve Sabah gibi ana akım gazeteler internet ortamında da yayın yapmaya başlamışlardır.
E-gazete elektronik ortamda yayın yapan gazetelere verilen isimdir. E-gazete adından da anlaşılacağı üzere gazete olmakla beraber tüm kitle iletişim araçlarında yapılan habercilik faaliyetlerini kapsamaktadır.
E-gazetenin en önemli özelliği ses, veri, metin ve görüntüleri bünyesinde toplayarak tek bir alt yapı üzerinden aktarabilmesi, arşivlemesi, bütün bu verilerin toplanabilmesi ve yeniden işlemeye olanak vermesidir. Geleneksel iletişim araçlarından farklı olarak yeni medya olarak tanımlanan internet, Web siteleri , bilgisayar oyunları, sanal gerçeklik ortamları, dijital televizyon, multimedya (CD, VCD, DVD), GSM gibi teknolojiler enformasyonun yer aldığı yeni araçlardır. Yeni medya coğrafi anlamda uzaklığı ortadan kaldırmış, iletişimin kapasitesini ve hızını arttırmış, iletişimi etkileşimli (interaktif) hale getirmiş ve iletişimin farklı formlarını birleştirmiştir. E-Gazete yeni medyanın bir parçası olup yukarıdaki özellikleri bünyesinde barındırmaktadır.
İnternette çıkan bir haber ile ilgili olarak okurlar, takipçiler fikirlerini anında söyleyebilmektedir. Geleneksel medyada ise yine etkileşim vardır (okur mektupları, okur telefonları ) fakat süreç çok daha yavaştır. Zaman kavramı ortadan kalmıştır. E-Gazeteler il 7/24 etkileşime geçilebilir. Geleneksel medyaya göre yeni medyada e-gazetelerde kişiye göre haber yapma olanağı da vardır.
Ayriyeten mekan kavramı ortadan kalkmıştır. mobilete durum söz konusudur. Fiziksel ortamlara bağlı kalmadan istediği yerden haberi yayınlama ve okuma söz konusudur. İnternet bağlantısının olduğu her yerden yayın yapabilir, okuyabilir. Ne verilirse ona tabi olan okur yoktur anında etkin olup görüşünü bildirebilir ve sosyal medya araçları, yeni medya araçları ile habere olumlu olumsuz tepkisini belirtebilir, Hipermetinsel özellikleri sayesinde diğer platformlara linklerini atabilir haberi dağıtıp yayabilir.
Web sitesi kurma maliyeti, geleneksel gazete, televizyon ve radyo yayıncılığının maliyeti düşünüldüğünde çok düşüktür. Yayınların dağıtımı için başka bir kanala ya da dağıtım ağına ihtiyaç olmaması yine avantajlı hale getirmektedir. Bununla birlikte bir sanal yazı işleri organizasyonu ile bütün metinler, fotoğraflar ve videolar muhabirler tarafından bulundukları haber noktalarından bu sanal yazı işlerine gönderilebilir, burada editoryal süreçten geçebilir ve yayınlanabilir. Bilgisayarlar ile birbirine bağlı farklı mekânlarda çalışan yazı işleri personelinin belli bir merkezde bulunma zorunluluğu ortadan kalkmış, maliyeti azalmıştır. Ayrıca, yerinden haber veren muhabirlerin anında haber geçmeleri ulaşım gibi bir maliyeti ortadan kaldırmıştır.
İnternet gazetesinde okuyucu profilini tespit etmek ve kamuoyu araştırması yapmak çok kolaydır. Siteye yerleştirilen mesaj panosu sayesinde okurların eleştirileri, istekleri, düşünceleri ve benzeri konular öğrenilebilir. E-Gazete sayesinde okurlar, haberler hakkındaki düşüncelerini doğrudan açıklayarak fikirlerini alenen beyan edebildikleri gibi aynı zamanda haberlerin kaç kez tıklandığı, bir takipçinin sayfada ne kadar süre kaldığı tespit edilerek okunma/takip edilme oranları sayısal olarak belirlenebilmektedir. E- gazetenin sunduğu bu imkânlar reklam verenler için dikkate değer özelliklerdir.
Yeni iletişim teknolojileri geleneksel kitle iletişim araçlarıyla karşılaştırıldığında düşük maliyet, sansür ve denetim zorluğu gibi avantajlara sahiptir. Eşitsiz de olsa hızla yaygınlaşmaları ve etkileşim özelliği sayesinde tüm dünyada örgütlenmiş dev holdinglerinin kontrolü altındaki geleneksel kitle iletişim araçları karşısında, alternatif özgürleştirici bir iletişim sürecinin mecrası olarak görülmektedir.