İNTERNET RADYOCULUĞU 2

 DAB YAYIN TEKNOLOJİSİNİN DESTEKLEDİĞİ SES BİÇİMLERİ

•Mono (tek kanal) modu: Bir kanal ses demektir. Sesin tek kanallı olarak tekrar üretilmesidir. Ses alanı içinde merkezlenmiş tek bir kanal bulunur. Birden fazla hoparlör olsa bile ses dalgaları birbiriyle aynıdır ses tüm hoparlörlere tek kanaldan gelir.

•Stereo (iki kanal) modu: İnsan işitme duyusunun doğasına uygun, hoş bir izlenim vermek amacıyla sesin, farklı yönlerde ve simetrik olarak yerleştirilerek iki veya daha fazla bağımsız ses kanalına bağlanmış monitörler yardımıyla tekrar üretilmesidir.

•Çift (dual) kanal modu: Bu mod da, iki ses kanalı bulunmakta olup, iki dil arasından tercih yapmak da mümkündür. Aynı zamanda iki mono kanal sadece bir başlık altında toplanabilmekte ve dekoder aracılığıyla seçim yapılabilmektedir.

• Ortak stereo modu: Sağ ve sol kanalın ayrı bir şekilde kodlanması esasına dayanmaktadır. Böylelikle ayrı kodlanan iki kanalın stereo olarak iletimi gerçekleşmektedir.

• Düşük örnekleme frekansı fS ¼ 24 kHz ile kodlama 

• Eureka 147 DAB standart hükümlerine göre yapılan MPEG-2 Audio Layer II 5.1

geriye dönük uyumlu surround ses kodlama.

DAB SİSTEMLERİNDE VERİ İLETİMİ 2 ŞEKİLDE TAŞINIR

Program ilintili veri: Ses, program bilgisiyle birlikte aynı kodlayıcı üzerinden taşınır. İki tür veri gönderilir. Bunlardan ilki şarkı sözleri, trafik mesajları, hava tahminleri, spor sonuçları vb. gibi metin türü bilgiler, ikinci ise slayt gösterimi, şehir haritası, CD kapak reklamı vb. gibi hareketsiz resim türü bilgilerdir. Ayrıca sesin dinamik kontrolü içinde DRC (Dinamik Aralık Sıkıştırma) bilgisi gönderilir.

Program ilintili olmayan veri: Bağımsız veri sağlayıcılar tarafından üretilerek gönderilen veri iletimidir. 8 Kbit/sn ile 384 Kbit/sn arasında veri taşınır ve bunun birkaç taşıma modu vardır. Bu modlar, veri akışı, paketlenmiş veri ve hızlı bilgi veri kanalıdır.

Dijital radyo yayıncılığında yayınların iletim alanları genel olarak doğrudan yayın uyduları (DBS-Digital Broadcasting Satellites) ile gerçekleştirilmektedir. DBS’ler özel yörüngeli uydular kategorisinde iletişim uyduları sınıflandırması içerisinde yer almaktadır. DBS ile yapılan yayında uydu ile izleyici/dinleyici arasında her hangi bir aktarıcı olmaksızın, bireyin kişisel alıcı anteni ile yayını alması mümkündür. Dijital radyo yayınları üç farklı iletim alanıyla dinleyici kitlesine iletilmektedir. Bunlar dijital karasal, uydu ve kablolu yayıncılıktır.

• Radyo yayınlarının dijital olarak dinleyici kitlesine iletilmesinde kullanılan iletim alanlarından biri olan dijital karasal radyo yayınları için kullanılan standart isim T-DAB (Terrestrial Digital Audio Broadcasting)’dır.

• Dijital kablolu radyo yayıncılığı için kullanılan standart isim C-DAB (Cable Digital Audio Broadcasting) ‘dır. Kablolu yayın teknolojisi 1970’lerden beri gerek radyo, gerekse televizyon yayınlarının iletimi için kullanılmaktadır.

• Dijital uydu radyo yayıncılığı için kullanılan standart isim S-DAB (Satellite Digital Audio Broadcasting) ‘dır. S-DAB sistemi dijital radyo mantığına en fazla hizmet eden yayın iletim teknolojisine sahiptir.

İnternet radyolarında kullanılan servislere baktığımızda üç farklı yapıdan bahsedilebilir.

DAB, FM analog iletimine ek olarak karasal vericiler yoluyla çalışan yeni bir radyo yayını yöntemidir. MPEG Audio Layer II (MP2) ses kodlamasını kullanmaktadır. Bir frekanstan 9 program yayınlanabilmektedir. DAB+, Mpeg4 (AAC+) ses kodlamasını kullanır. AAC, MP3’e göre daha fazla sıkıştırma yaptığından (3 kat daha fazla), daha az bit oranı ile aynı band genişliğinden daha fazla program iletimine imkan sağlamıştır.

DMB (Digital Multimedia Broadcasting) sisteminde ise, DAB yayını yanında mobil televizyon yayını yapılmaktadır. DRM (Digital Radio Mondiale) dijital yayıncılık platformunda kullanılan bir diğer sistemdir. Genlik modülasyonlu (UD, OD ve KD) bandlarda yapılan dijital radyo yayınları için kullanılan bir kısaltmadır. Uluslararası literatürde AM kısaltmasıyla gösterilen modülasyon türü olan genlik modülasyonlu vericilerden yayın yapılır. Analog yayın yapan vericiden, sayısal yayın yapma teknolojisidir. DAB sadece FM bandı yerine düşünülmüş, DRM ise, aynı zamanda hem FM, hem de AM bandında yayını mümkün kılan bir sistem olarak geliştirilmiştir.