Veri gazeteciliği artık çok az şeyin saklanabildiği günümüzde, şirketlerin, kurum ve kuruluşların, devletlerin hesap verebilirliğini sağlamak ve yolsuzluklarla daha etkin mücadele edilebilmek adına başlayan bir girişimdir. Veri gazeteciliği, araştırmacı gazeteciliğin dijitalleşen günümüz koşullarına uyumunu sağlamak ve bilgiyi, veriyi yeni araçlar, yeni teknikler ile daha etkili bir inceleme sürecinden geçirmektir.
Bu tür gazetecilik anlayışı, veriyi daha etkin kullanmak üzere daha fazla araştırma yapmayı, istatistik bilgisini, programlama dilini, yazılım bilgisini ve tasarımı ortaya koyan mesleki yaklaşımda bilinç değişikliği yaratan bir habercilik türüdür. Bağımsız çalışan gazeteciler ve Web siteleri için yeni okur ve takipçiler bulmak ve yüksek kamu yararı taşıyan bilgileri kamuoyuna açıklamak adına yeni fırsatlar vermektedir.
Dünya üzerinde veri gazeteciliğinin bilinirliği 2000’li yılların başında Wikileaks ile başlamıştır.
Web tabanlı elektronik tabloları (Spreadsheet) kullanarak karışık verileri analiz etmek, görselleştirmek, nihayetinde hesaplamalı gazetecilik ve programlama yapabilir bir noktaya ulaşmak veri okuryazarlığının gelişmesini ve gazeteciler arasında yaygınlaşmasını sağlamıştır. Mesleki tanımlar arasında veri muhabiri, veri gazetecisi, veri tabanı gazetecisi, veri görselleştirme editörü, veri analisti, açık veri gazetecisi, araştırmacı veri gazetecisi yer almaya başlamıştır.
Veri gazeteciliğinde eldeki veriler ile uğraşmak da zaman geçtikçe daha çok zorlaşmaktadır; çünkü hangi konuda çalışırsanız çalışın veriler bir yerden sonra tek başınıza uğraşamayacağınız boyutlara ulaşmaktadır. Eldeki veriyi düzenlemek, temizlemek ve analiz etmek için, SQL kullanılabilmektedir. SQL verileri kolaylıkla yönetebilmeniz için kullanabileceğiniz bir veri tabanı sistemidir.
Başka bir araç Open Refine (eski ismi Google Refine), veriyi temizleme, dağınık veriyi düzenleme ve kötü formatları tespit ederek dönüştürmeye yaramaktadır. Elektronik tablo uygulamalarına benzer, ancak daha çok veri tabanı gibi davranır.
ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI