Alt ağlara bölme, bir adres blokundan birçok mantıksal alt ağ oluşturma işlemine müsaade eder. IP adresini alt ağlara bölebilmek için alt ağ maskesinde bulunan cihaz adresi bitleri ağ adresi bitleri olarak ödünç alınır. Her bit 2^n adet alt ağ oluşturmaya imkân sağlar. Bit sayısı arttıkça oluşturulabilecek alt ağ sayısı 2’nin katları şeklinde artacaktır. Örneğin bir IP adresi, 1 bit ödünç alındığında 2 alt ağa, 2 bit ödünç alındığında 4 alt ağa bölünebilmektedir. Alt Ağ Sayısı = 2^n göstermektedir.) /X+ n(Toplamı network adresini yani 1’ lerin sayısını Toplamda 32 bit olduğuna göre host kısmında kalan Sıfır değerlerinin sayısı; Sıfırların sayısı ( m )= 32-(X+n) Alt ağlara dağıtılabilecek cihaz adresi sayısı= 2^m-2 Örneğin C sınıfı bir IP adresi 2 alt ağa bölünmek istendiğinde (2^n=2, n=1) 1 bit ödünç alınacağından geriye 7 bit kalacaktır. Bu durumda 2^7-2, 128-2=126 adet cihaz bu ağa dâhil olabilecektir. NOT: Alt ağlara bölme işleminin2’nin katları şeklinde olacağını unutmayınız. Örneğin aynı host sayısına sahip 3 alt ağa ihtiyaç duyulduğunda 4’e, 5 alt ağa ihtiyaç duyulduğunda 8’e bölmek gerekecektir.
NOT: Slaş gösterimi (/) alt ağ maskesinde kaç tane bit’in 1 olacağını gösterir.
Örnekte görüldü gibi alt ağ maskesinde bulunan cihaz adresi bitlerinden ödünç alarak ağ adresine eklenmekte ve bu şekilde alt ağlara bölünme işlemi gerçekleşmektedir. Bu hesaplama sırasında en önemli husus ne kadar bite ihtiyaç duyduğumuzdur. Örneğin 2 adet alt ağa bölmek istediğimizde bir bit yeterli oluyorken iki bit ayırarak bölme işlemi gerçekleştirdiğimizde cihaz için kullanabileceğimiz IP adresi sayısı azalacaktır. Bu sebeple alt ağlara bölme işlemini gerçekleştirmeden önce doğru bir planlama yaparak ihtiyaçları belirlemek gerekmektedir. Alt ağ maskesinde kullanılan bitlere karşılık gelen sayının onlu sayı sistemindeki eşdeğeri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
 |
| Alt ağ maskesinde kullanılan bitlere karşılık gelen sayının onlu sayı sistemindeki eşdeğeri |
IP Subnet-Zero (Sıfırıncı Alt Ağ)
Şimdiye kadar alt ağlara bölme işleminde ödünç alınan 2^n adet bit sayısı kadar alt ağa
bölünebildiğini söylemiştik ancak durum bundan biraz farklıdır. Alt ağlara bölme işleminin
ilk zamanlarında bölünen alt ağlar arasında ilk ve son alt ağ kullanılmamaktaydı. Bunun
sebebi yönlendiricilerin birbirleri ile haberleşmesinde gizlidir.
Normal bir ağ sisteminde ilk ve son adresi kullanamayacağımızı söylemiştik. Bunlar ağ adresi ve yayın adresi olduğu için kullanılamıyordu. Alt ağlara bölme işleminde de benzer bir mantıkla ilk ve son alt ağ kullanılmamaktadır. Fakat günümüzde IP adresi sıkıntısı olduğu için yönlendiricilerde (IOS12.0 versiyonu ve sonrasında) IP Subnet-Zero komutu ile artık ilk ve son alt ağ kullanılabilir hâle gelmektedir.