Hayatımızın her alanında sürekli olarak veri üretiliyor. Bu durum; özellikle yapay zekâ, akıllı video ve büyük veri gibi yoğun veri alanlarıyla karşılaştıklarında, şirketler için büyük zorluklar yaratıyor. Peki tüm bu verileri nereye koymalı? “Soğuk depolama”, diğer bir deyişle uzun süreli arşivleme, bu noktada giderek daha önemli hale geliyor. Üretilen verinin önemli bir kısmı, güvenlik kamera kayıtları, sensör verileri, görseller ve daha fazlası gibi yapılandırılmamış bilgilerden oluşuyor ve ileriki dönemler için yapay zekâ veya analitiğin konusu olacak değerli verileri içeriyor. Soğuk depolama, aktif olarak (anında) kullanılmayan ve yalnızca gerektiğinde alınan veriler için ideal. Bu alanın veri depolamada en hızlı büyüyen segment olması boşuna değil. En önemlisi de bu yöntemin birincil depolamaya kıyasla çok daha uygun maliyetli olması. Soğuk depolama arşivleri genelde manyetik bant veya sabit disk sürücülerinde (HDD’ler) bulunuyor. Bunlar genellikle daha düşük maliyetli olur; daha yüksek depolama hacmine sahiptir ve flash depolama çözümlerinden (SSD’ler gibi) daha uzun bir depolama süresi sağlar. İşletmelerin soğuk depolamaya bel bağlayıp bağlamayacaklarına karar verirken dikkate almaları gereken en önemli nokta, bu veriye ne sıklıkta ve nasıl bir hızda erişmeleri gerektiği.
Bugün, yeni nesil HDD’ler, soğuk depolama çözümlerinde çok önemli bir rol oynuyor. Arşivlere erişimi kolaylaştırıyor ve ideal olarak toplam sahip olma maliyetini düşürüyor. Daha yüksek alan yoğunlukları, mekanik yenilikler ve malzeme yenilikleri bunu sağlamaya yardımcı oluyor. Ayrıca veri depolama mimarisi de sürekli olarak iyileştiriliyor.
Uzunca bir süreliğine arşivleme yapmak için (100 yıl veya üzeri) yeni çözümler ve yenilikler gerekiyor. DNA’nın moleküler yapısına dayalı dijital verinin depolanması olan DNA depolama, umut verir nitelikte bir profil çiziyor. Bu kulağa bilim kurgu gibi geliyor olsa da mümkün olan bir durumdan bahsediyoruz. DNA, veri depolamanın geleceğinde ciddi anlamda büyük bir etkiye sahip olabilir. Aslında bu, birkaç on yıl sonrasına ait bir fikir. Ancak DNA depolamayı mümkün kılanın, son yıllardaki genetik mühendisliği ve dizilemede kaydedilen muazzam ilerleme olduğu kesin. DNA molekülleri, her biri dört bazdan birini içeren bir nükleotit zincirinden oluşur: Adenin, Timin, Guanin ve Sitozin (ATGC olarak kısaltılır). Veri depolama için, yalnızca bilgiyi içeren ikili kodun bir ATGC dizisine kodlanması gerekir.
Yapay DNA daha sonra bu şablondan oluşturulur ki bu şablon da daha sonradan dizilenip yeniden çevrilebilir. Yani elektromanyetik veya optik yöntemler yerine, DNA depolama veriyi depolamak için kimyasal bir yöntem kullanıyor. Bunun önemli avantajları var. Dijital medya için onlarca yıllık bir raf ömründen bahsediyorsak, DNA tabanlı arşivlerin binlerce yıl sürecek depolamayı mümkün kıldığını söyleyebiliriz. DNA değişmez. Okunabilirliği, uzak gelecekte dahi, zaman aşımına uğramış formatlardan veya okuyucu eksikliğinden etkilenmez. DNA depolamanın depolama yoğunluğu da benzersiz. Küçük bir küre (örneğin, nemden korumak için silikadan yapılmış kapsüllerde depolanan sentetik DNA), milyarlarca Gigabyte veri depolayabilir. Bu, en modern manyetik kasetin bile kapasitesinin 100.000 kat fazlasına eşit. DNA veri depolama potansiyelinden tam olarak yararlanmak için teknoloji liderleri Western Digital, Twist Bioscience, Illumina ve Microsoft, DNA Data Storage Alliance’ı başlattı ve birçok tanınmış kuruluş da bu birliğe katıldı. Twist Bioscience, bundan iki yıl önce bir Netflix dizisinin ilk bölümünün tamamını DNA’da sakladığında teknolojinin işe yaradığını kanıtlamıştı.
KONU ÖZETİ GEMİNİ
Günümüzde veri üretimi hızla artmakta ve bu durum şirketler için büyük bir veri depolama ihtiyacı doğurmaktadır. Geleneksel depolama yöntemlerinin yanı sıra, soğuk depolama ve DNA depolama gibi yeni nesil çözümler, uzun süreli ve yüksek kapasiteli veri arşivleme için umut verici alternatifler sunmaktadır.
- Soğuk Depolama: Aktif olarak kullanılmayan verilerin uzun süreli saklanması için ideal bir yöntemdir. HDD'ler, yüksek kapasiteleri ve düşük maliyetleriyle soğuk depolama için sıklıkla tercih edilmektedir. Yeni nesil HDD'ler, artan kapasiteleri ve gelişmiş performanslarıyla soğuk depolama çözümlerini daha da optimize etmektedir.
- DNA Depolaması: Geleceğin veri depolama teknolojisi olarak kabul edilen DNA depolaması, yüksek yoğunluklu ve uzun ömürlü bir çözüm sunmaktadır. DNA molekülleri, büyük miktarda veriyi çok küçük bir alanda depolayabilme özelliğine sahiptir. Bu teknoloji, genetik mühendisliği ve dizileme alanındaki gelişmeler sayesinde mümkün olmuştur.
Neden Bu Konu Önemli?
- Artık Veri Üretimi: Yapay zekâ, büyük veri ve akıllı cihazlar gibi teknolojilerle birlikte veri üretimi hızla artmaktadır.
- Uzun Süreli Arşivleme İhtiyacı: Yasal düzenlemeler, iş sürekliliği ve gelecekteki analizler gibi nedenlerle verilerin uzun süreli saklanması gerekmektedir.
- Maliyet Optimizasyonu: Soğuk depolama, geleneksel depolama yöntemlerine göre daha düşük maliyetli bir alternatif sunmaktadır.
- Yüksek Kapasite: DNA depolama gibi yeni teknolojiler, mevcut depolama çözümlerine göre çok daha yüksek kapasiteler sunmaktadır.